Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Łomży

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Łomży II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Modzelewska

Protokolant: Katarzyna Karwowska

w obecności Prokuratora Katarzyny Lutrzykowskiej

po rozpoznaniu dniach 04.03., 04.05., 14.07.2015r na rozprawie

sprawy P. C. (1)

urodzonego (...) w Ł.

syna R. i H. zd. J.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 07 sierpnia 2014 roku do 11 grudnia 2014 roku w Ł. woj. (...) uprowadził a następnie przetrzymywał małoletniego O. O. C. (1) lat dwa wbrew woli osoby powołanej do opieki tj. matki B. C. (1),

- tj. o czyn z art. 211kk

I.  Oskarżonego P. C. (1) uznaje za winnego tego, że w okresie od 07 sierpnia 2014 roku do 11 grudnia 2014 roku w Ł. woj. (...) pomimo prawomocnego zawieszenia mu władzy rodzicielskiej zatrzymał małoletniego syna O. O. C. (1) wbrew woli osoby powołanej do opieki nad nim tj. matki B. C. (1) tj. czynu z art.211dkk w zw. z art.4§1kk i za to na podstawie art.211dkk w zw. z art.4§1kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności.

II.  Na zasadzie art.69§1i2dkk, art.70§1 pkt.1dkk, art.73§1dkk w zw. z art.4§1kk warunkowo zawiesza oskarżonemu wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 4 (czterech) lat, oddając go w tym okresie pod dozór kuratora.

III.  Na zasadzie art.72§1 pkt.7a i 8 dkk w zw. z art.4§1kk zobowiązuje oskarżonego do powstrzymywania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym O. O. C. (1) osobiście jak też za pomocą wszelkich urządzeń do komunikowania się na odległość w sposób bezpośredni lub pośredni poza kontaktami uregulowanymi w treści orzeczeń dot. sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktowania się z O. O. C. (1) oraz wydania O. O. C. (1) osobie uprawnionej do sprawowania opieki tj. matce B. C. (1).

IV.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. A. kwotę 588zł powiększoną o należny podatek VAT w stawce 23% tj. w kwocie 135,24zł tytułem kosztów ustanowienia jej kuratorem małoletniego z urzędu.

V.  Zasądza od oskarżonego kwotę 300zł tytułem opłaty na rzecz Skarbu Państwa i obciąża go kosztami procesu w kwocie 1240,75zł.

Sygn. akt II K 925/14

UZASADNIENIE

W toku postępowania w sprawie i w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. i B. C. (1) byli małżeństwem od 25.11.2011r, z którego to związku urodził się w dniu (...), syn O. C. (1) Od września 2013r relacje pomiędzy małżonkami pogorszyły się na tyle, że P. C. (1) wyprowadził się ze wspólnie zajmowanego mieszkania, a następnie wniósł pozew o rozwód, początkowo bez orzekania o winie, jak też powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej nad O. C. (1) obojgu małżonkom z ustaleniem miejsca jego pobytu przy matce. W toku trwania tego postępowania zmienił swoje stanowisko żądając ustalenia winy B. C. (1) i powierzenie bezpośredniej opieki nad dzieckiem jemu. Jako powód swoich roszczeń dot. sprawowania opieki nad dzieckiem przez niego wskazywał nieprawidłowości jakich miałaby się dopuszczać względem dziecka B. C. (1). W wyniku orzeczenia Sądu Okręgowego z 04.04.2014r uregulowane zostały kontakty i oskarżony miał możliwość jego widywania przez okres dwóch dni w tygodniu. W ramach powyższego objął opiekę nad dzieckiem na początku czerwca 2014r, która miała zakończyć się w dniu 05.06.2014r, do czego jednakże nie doszło. Oskarżony poprzez SMS powiadomił B. C. (1), że zatrzymuje dziecko, gdyż stan w jakim go otrzymał świadczy, że pobyt u matki zagraża jego zdrowiu, o czym miały świadczyć zadrapanie i siniki na jego ciele. Pomimo takich zarzutów wysuwanych przez oskarżonego wobec B. C. (1), na mocy zarządzenia tymczasowego Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 06.06.2014r m.in. miejsce pobytu dziecka ustalone zostało przy matce, jak też nakazano oskarżonemu wydanie dziecka w dniu 06.06.2014r. Pomimo tego oskarżony nie wykonał tego orzeczenia nadal sprawując nad nim osobistą opiekę co skutkowało tym, że w dniu 10.06.2014r. B. C. (1) złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa uprowadzenia dziecka. Początkowo odmówiono wszczęcia dochodzenia z uwagi na fakt, iż P. C. (1) miał pełnię władzy rodzicielskiej nad synem, jednakże w postępowaniu o rozwód na mocy postanowienia z dnia 18.06.2014r orzeczono o zawieszeniu oskarżonemu P. C. (1) władzy rodzicielskiej. Jak wynika z uzasadnienia tego rozstrzygnięcia, u podstaw tej decyzji legło stwierdzenie, iż postawa P. C. (1), który nie wykonuje uprzednio wydanych orzeczeń poprzez pozbawienie matki możliwości pieczy nad tak małym dzieckiem świadczy o możliwości zagrożenia jego prawidłowego rozwoju, stąd też Sąd uznał, że koniecznym jest zawieszenie jego władzy rodzicielskiej na czas trwania postępowania. Powyższe postanowienie zostało utrzymane w mocy przez Sad Apelacyjny w B. postanowienie z dnia 07.08.2014r. w sprawie I ACa 851/14.

Po powyższym rozstrzygnięciu B. C. (1) złożyła kolejne zawiadomienie o przestępstwie, które już tym razem znalazło efekt we wszczęciu dochodzenia w kierunku czynu z art.211kk. Z racji tego, że od 05.06.2014r. oskarżony wraz z synem nie przebywał w miejscu swojego stałego zamieszkania tj. w mieszkaniu swojej matki, jak też nieznane było ich miejsce pobytu, podjęte zostały kroki w celu ich odnalezienia, które jednakże przez dłuższy okres czasu były bezskuteczne. W trakcie czynności śledczych ustalono, że P. C. (1) wraz z dzieckiem przebywał w O. (prawdopodobnie od pierwszych dni lipca 2014r.), a następnie M. gm. R.. W tym czasie P. C. (1) był nieskutecznie wyzywany celem przesłuchania w charakterze podejrzanego, nie mniej jednak w dniu 27.08.2014r nawiązał telefonicznie kontakt z prokuratorem prowadzącym postępowanie przygotowawcze celem ustalenia czy takowe się toczy, wyrażając wolę mediacji z żoną. Po powyższym, w dniu 11.09.2014r oskarżony pojawił się w biurze Rzecznika Praw Dziecka w W. próbując zainteresować swoją sprawą ów organ twierdząc, że uprowadził swojego syna w celu ochrony jego zdrowia, za co jest poszukiwany, gdyż ma zawieszoną władzę rodzicielską, odmawiając ujawnienie miejsca pobytu syna. Po powyższym wezwany został do siedziby przedmiotowego organu patrol policji, który zatrzymał oskarżonego. Po przedstawieniu w dniu 12.09.2014r. P. C. (1) zarzutu przestępstwa z art.211kk, zastosowany został wobec niego środek zapobiegawczy w postaci dozoru policji z obowiązkiem stawiania się czterokrotnie w tygodniu w KMP w Ł., połączony z zakazem opuszczania gminy Ł. i kraju. Po powyższym oskarżony przebywał już w miejscu zamieszkania matki H. C., która wówczas prawdopodobnie już podjęła pieczę nad małoletnim O. O. C. (1), którą sprawuje nadal.

Równolegle, w wyniku działań podjętych przez organy ścigania z pomocą informacji uzyskanych od B. C. (1) ustalono, że oskarżony miał przebywać z synem w miejscowości M. gm. R.. Podjęte w tejże miejscowości w dniu 24.09.2014r działania kuratorów i policji w celu odebrania dziecka okazały się bezskuteczne, nie mniej jednak pozwoliły na stwierdzenie, że oskarżony P. C. (1) zamieszkiwał w tej miejscowości w miesiącach wakacyjnych wraz synem i okresowo matką, w czym wydatnie pomagali mu działacze stowarzyszenia (...).

Od tego momentu działania w celu odnalezienia H. C. i O. O. C. (1) okazywały się bezskuteczne mimo, iż oboje wystąpili we wrześniu 2014r w nagraniu programu dla stacji (...) stacja, w trakcie którego oboje pojawili się w siedzibie biura Rzecznika Praw Dziecka w W..

Oskarżony P. C. (1) nie był dotychczas karany.

częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) (k. 91 – 93, 103 – 105, 653 – 654, 797odwr. – 798odwr.), zeznania świadków B. C. (1) (k. 4 – 6, 59 – 60, 174, 410 – 412, 559 – 560, 620 – 621, 798 – 800odwr.), J. G. (k. 389 – 391, 801), Z. S. (k. 404 – 405, 801 – 803odwr.), E. U. (k. 561 – 562, 861odwr. – 862odwr.), P. K. (k. 393 – 394, 863 – 863odwr.) a nadto pismo B. C. (1) z załącznikami (k. 1-3, 9-11, 30, 45-51, 61- 67, 136-143, 312-314, 540-549, 597, 598-600, 610-617, 635), kopię postanowienia IC 781/13 (karta nr 12-14), pismo do Prokuratury Rejonowej w Łomży z załącznikami (karta nr 16-18), notatki urzędowe (k. 22, 37, 56a, 68, 69, 70, 74, 75-76, 78, 172, 173, 180, 191, 385, 386, 387, 413-416, 418, 605), wydruki z internetu (karta nr 20, 21, 71-72, 538-539, 622-624, 633-634), pismo do KMP w Ł. z Sądu Okręgowego w Ł. (k 31-32), kopie notatników służbowych (k.33-34, 536-537), kopie postanowienia Sądu Apelacyjnego I A Cz 851/14 (k.42-44, 517), protokół zatrzymania osoby P. C. (1) (k.77), protokół przeszukania (k. 79-81, 82-84, 395-396, 398-399, 401-402, 618-619), oświadczenie (k. 85, 88), pismo do Prokuratury Rejonowej w Ł. z załącznikami (k. 95-99), pismo od Rzecznika Praw Dziecka (k. 111, 552-553, 607), notatkę wewnętrzną (k.112-113), pismo do Prokuratury Generalnej w W. (k. 118-131), protokół oględzin z załącznikami (k. 164-171, 683), kopię zawiadomienia o zaginięciu (k. 181), dane o karalności (k.185), zaświadczenie CBD SIP (k. 186-189), informację o stanie majątkowym (k. 190), kopie postanowień 1 Ds. 2263/13 (k. 192-196), kopie akt III Nsm 497/12 (k. 197-205), kopie akt IC 781/13 (k. 23-29, 206-276,433), pismo z (...) SA wraz z załącznikiem (k.279-280, 315, 557-558, 588), pismo kuratora do Prokuratury Rejonowej w Ł. (k. 281), kopie akt I Nmo 5/14 (k. 287, 293), kopie akt I Nsm 68/14 (k. 294-304), raport telekomunikacyjny (k. 309), sprawozdanie z analizy kryminalnej (k. 317-373, 480-491, 574-587), kopie akt III Nsm 236/14 (k. 375, 377, 383, 384, 434-468, 493,494,516,519, 523, 589-592), wniosek kuratora o przymusowe sprawdzenie (k. 378), pismo z (...) sp. z o.o. (k. 379), pismo z (...) S.A (k. 472-474, 601-602), pismo z S. sp. zo.o. do KMP w Ł. (k. 532), wydruk interwencji (k. 534-535), dane osobopoznawcze (k.550), wydruk bilingu połączeń i danych abonentów (k. 564-572), odpis zupełny aktu urodzenia O. O. C. (1) (k. 573), pismo z ZUS do Prokuratury Rejonowej w Ł.(k. 593), notatka służbowa dotycząca kontroli miejsca (k. 608, 609), wydruki zdjęć (k. 625-632), pismo z Banku (...) (k. 664-666), wydruk z (...) S. A. (k. 667-671), wydruk wiadomości e-mail (k. 676), kopię pisma do Rzecznika Praw Dziecka (k. 678), pismo Prokuratury Rejonowej w Ł. (k. 735), zdjęcie (k. 846), płytę z przesłuchania świadka R.- U. (k. 866), dane o karalności (k. 874), pismo Sądu Apelacyjnego w B. z załącznikiem (k. 895-897), zapisy na płytach (k. 143, 280, 548, 558, 602, 827, 611, 847 – foldery „wygląd synka po rzekomym upadku” i „O. zdęcia siniaki”), dwa pliki z folderu „wyłudzamy alimenty” plik pierwszy i „P. kopia” plik pierwszy nagrania na płycie (k. 923a), postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa z dn.19.02.2015r. 3Ds.17/15 (k.498 – 499).

P. C. (1), przesłuchiwany w charakterze podejrzanego, jak i przed Sądem, nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Należy stwierdzić, że oskarżony w takcie większości przesłuchań (k. 91 – 93, 103 – 105, 653 – 654, 797odwr. – 798odwr.), o ile składał wyjaśnienia, nie kwestionował faktu, iż od 05.06.2014r sprawuje faktyczną opiekę nad swoim synem O. O. C. (1) wbrew woli matki, jak też orzeczeniom Sądu Okręgowego w Ł. tym samym nie przeczy okolicznościom faktycznym, które w niniejszej sprawie są bezsporne. Nie mniej jednak każdorazowo wskazywał, że powodem dla którego to uczynił było dobro dziecka, gdyż w jego ocenie matka w sposób nienależyty się nim opiekuje stosując wobec niego przemoc. Twierdził też, że bezpośrednim powodem dla którego nie oddał dziecka było ujawnienie na jego ciele obrażeń w postaci guza na czole, blizny na nosie, siniaka na łokciu, zadrapania, co do których miał podstawy do przypuszczenia, że nie powstały w wyniku upadku, jak twierdziła B. C. (1), a w wyniku stosowania przez nią przemocy fizycznej (k. 103 – 105, 797odwr. – 798odwr.), potwierdzając tą okoliczność złożoną obdukcją lekarska i zdjęciami dziecka (k. 96 – 99).

Słuchany w toku dochodzenia w dniu 11.12.2014r. (k. 653 – 654) potwierdził, że nie wie gdzie przebywa jego syn, ale jest z jego matka H. C.. Dodał, że to on powołał ją do opieki nad swoim synem mimo iż jest świadomy, że ma zawieszoną władzę rodzicielską, a w wyroku rozwodowym ta władzę mu nieprawomocnie odebrano.

Sąd zważył co następuje:

Sąd wiarę wyjaśnieniom oskarżonego jedynie w tym zakresie, w którym przyznaje okoliczności bezsporne tj. że od 05.06.2014r sprawuje faktyczną opiekę nad swoim synem O. wbrew woli osoby powołanej do pieczy nad nim pomimo tego, że ma prawomocnie zawieszone wykonywanie władzy rodzicielskiej nad nim. Pozostałe okoliczności powoływane w jego wyjaśnieniach, a związane z rzekomym biciem dziecka, które miało lec u podstaw jego decyzji o jego wyjęciu spod pieczy matki, w ocenie Sądu nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, jak też nie wpływają na odmienną niż przyjęta negatywną ocenę jego działania, w tym pod względem prawnokarnym.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe na okoliczność doznanych przez O. O. C. (1) obrażeń pozwoliło jedynie na stwierdzenie, iż faktycznie w momencie badania go (09.06.2014r) przez biegłego z zakresu medycyny sądowej (k. 96) ujawnione zostały drobne urazy w postaci guza na czole, zadrapań i siniaków, które w ocenie badającego które mogły powstać kilka dni wstecz bez ustosunkowania się jednoznacznie do możliwych mechanizmów ich powstania. Wskazywanemu przez oskarżonego mechanizmowi ich powstania przeczą zdecydowanie zeznania B. C. (1) (k. 5 – 6, ), która jednoznacznie wskazywała, że obrażenia ujawnione przez ojca były skutkiem tego, iż O. jest dzieckiem żywym i w związku z tym doznaje niekiedy urazów, jak i w tym konkretnym przypadku. Powyższe okoliczności znalazły swoje potwierdzenie w ustaleniach, które legły u podstaw prawomocnego postanowienie Prokuratury Rejonowej w Ł.o odmowie wszczęcia śledztwa z dn.19.02.2015r (3Ds.17/15), gdzie jednoznaczny stwierdzono, iż nie ma podstaw do wiązania tych obrażeń z jakimkolwiek umyślnym działaniem matki dziecka, jak to sugerował oskarżony (k.498 – 499 powyższych akt).

Przyjęta linia obrony oskarżonego opierała się bowiem o twierdzenie, iż bezsporny fakt uprowadzenia przez niego dziecka spod pieczy matki był spowodowany koniecznością jego ochrony przez bezprawnymi poczynaniami B. C. (1) tj. biciem go, o czym miała świadczyć owa obdukcja. Powołane wyżej dowody w sposób wystarczający wykazały, iż powyższe twierdzenia nie mają oparcia w rzeczywistych faktach, a zachodzi uzasadnione przypuszczenie, iż służyć miały jedynie wykazaniu, że działania oskarżonego nie zmierzały wyłącznie do realizacji partykularnych interesów i potrzeb. Nie ma więc żadnych przesłanek do przyjęcia, iż zachodzi którykolwiek z ustawowych kontratypów wyłączających karną bezprawność czynu tj. powodującego, iż pomimo tego, iż dane zachowanie wypełniające znamiona czynu zabronionego nie jest przestępstwem tj. obrony koniecznej czy też stanu wyższej konieczności. Warunkiem działania w ramach obrony konicznej (art.25§1kk jest bowiem, aby powodem działania sprawcy była konieczność odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na dobro chronione prawem, z którą w danym przypadku w sposób oczywisty nie mamy do czynienia. Nie można też mówić, iż P. C. (1) działał w warunkach stanu wyższej konieczności (art.26§1kk) tj. w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć, gdyż ujawnione przez niego obrażenia na ciele dziecka nie dawały mu żadnych jednoznacznych podstaw do przyjęcia, że zostało ono pobite, a jeśli nawet tak przypuszczał ewentualnego niebezpieczeństwa dla zdrowia dziecka mógł uniknąć poprzez powiadomienie o tym organów ścigania. Ponadto owo zagrożenie nie miało charakteru bezpośredniego, gdyż dziecko wówczas przebywało pod jego pieczą.

Kolejną przesłanką mającą skutkować uwolnieniem się oskarżonego od odpowiedzialności za bezprawne zatrzymanie dziecka było twierdzenie obrony, iż w momencie wyjęcia go spod pieczy matki do momentu uzyskania informacji, że jest poszukiwany, nie miał wiedzy o tym że jego władza rodzicielska została zawieszona. Powyższe miało prowadzić do wniosku, że w jego działaniu nie ma umyślności wymaganej dla wyczerpania znamion czynu z art.211kk.

Bezspornie wykazano w toku niniejszego postępowania, posiłkując się kopiami z akt postępowania toczonego przed Sądem Okręgowym w Ł.IC 781/13, że P. C. (1) był w trakcie niego reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, któremu doręczony został odpis postanowienia z dn. 18.06.2014r o zawieszeniu jego klientowi władzy rodzicielskiej, o czym świadczyło złożone w ustawowym terminie zażalenie. Bezspornie bowiem ów środek musiał być złożony przez pełnomocnika po uzgodnieniu linii dalszego postępowania z klientem, zaś o terminie rozpoznania tego środka strony postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami zostały powiadomione. Nie ma więc żadnych podstaw uzasadniających twierdzenie, iż oskarżony nie był świadomy zawieszenia jego władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie bezprawności przetrzymywania dziecka wbrew prawomocnemu orzeczeniu Sądu. W ocenie Sądu zgromadzone w sprawie dowody wskazują na odmienne okoliczności tj. iż oskarżony znał treść zapadłych rozstrzygnięć, zaś o tym w sposób oczywisty świadczy jego sposób postępowania tj. przebywanie poza miejscem zamieszkania, ukrywanie miejsca pobytu. Powyższe w sposób oczywisty potwierdzają zeznania B. C. (1) (k. 174, 410 – 412, 559 – 560, 620 – 621, 798 – 800odwr.), Z. S. (k. 404 – 405, 801 – 803odwr.), a także częściowo P. K. (k. 393 – 394, 863 – 863odwr.).

Bezspornie do dnia 11.09.2014r. tj. do dnia pojawienia się oskarżonego w biurze Rzecznika Praw Dziecka w W., oskarżony sprawował pieczę nad dzieckiem osobiście, jak też przy pomocy matki H. C., na co wskazują jednoznacznie zeznania świadków w osobach Z. S. (k. 404 – 405, 801 – 803odwr.), P. K. (k. 393 – 394, 863 – 863odwr.) i J. G. (k. 389 – 391, 801). Natomiast po zatrzymaniu w siedzibie Rzecznika, a następnie po powrocie do Ł., opiekę nad małoletnim O. z inicjatywny oskarżonego przejęła jego matka, z którą z całą pewnością utrzymywał stały kontakt. Powyższą okoliczność przyznał sam oskarżony w swoich wyjaśnieniach (k. 653 – 654) twierdząc wówczas, że o ile nie wie gdzie przebywa jego syn, to jest on z jego matką, która powołał do opieki nad nim.

Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska obejmuje ogół praw i obowiązków rodziców względem dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy, a także strzeżenie jego interesów, zgodnie z dobrem dziecka oraz interesem społecznym. Z racji powyższego rodzic nie powinien swoim zachowaniem utrudniać drugiemu rodzicowi realizacji przysługujących mu względem dziecka praw, niezależnie od ich zakresu. Zgodnie z art. 98 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską, każdy z nich może działać samodzielnie, o ile działanie to nie dotyczy decydowania o istotnych sprawach dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każdy z nich jest jednocześnie uprawniony oraz zobowiązany do jej wykonywania. O istotnych prawach dziecka rodzice – nawet żyjący w rozłączeniu – rozstrzygają wspólnie, a w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Warunkiem wspólnego podejmowania decyzji jest stosowny zakres uprawnień rodzica, wynikający z faktu posiadania pełni władzy rodzicielskiej, ale nie wyklucza to sytuacji, kiedy rodzic, którego władza rodzicielska została ograniczona, będzie miał prawo – stosownie do zakresu ograniczenia określonego przez sąd – do współdecydowania z drugim rodzicem o istotnych sprawach dziecka. Istota zawieszenia władzy rodzicielskiej polega na tym, że wynikające z niej prawa i obowiązki rodziców nie przestają wprawdzie istnieć, jednakże przez pewien czas nie mogą być wykonywane. Przesłanką zawieszenia władzy rodzicielskiej jest przemijająca przeszkoda w jej wykonywaniu. Chodzi tu o takie przeszkody, które ze względu na swój charakter zazwyczaj ustają i można się spodziewać podjęcia przez rodziców, którym poza tym nie brak ku temu kwalifikacji, dalszego wykonywania tej władzy.

Brak porozumienia między rodzicami co do podziału władzy rodzicielskiej czy miejsca zamieszkania, a nawet zwykła chęć zemsty na byłym partnerze nierzadko powodują, że jeden z rodziców samowolnie zabiera dziecko w nieznane miejsce. Należy zdecydowanie podkreślić, że rodzice często nie zdają sobie sprawy z konsekwencji takiej decyzji, przede wszystkim z tego, jaką krzywdę wyrządzają własnemu dziecku. Powszechnie panuje przekonanie, że dziecko przebywające z jednym z rodziców jest z założenia bezpieczne, ale w praktyce wygląda to inaczej, gdyż izolowaniem dziecka od drugiego rodzica wyrządza się mu ogromną krzywdę. Rodzice porywający własne dziecko bardzo często uciekają się do działań, które mogą mieć ogromny wpływ na jego późniejsze życie, gdyż zdarzają się przypadki, że dzieci zmuszane są do posługiwania się nieprawdziwym imieniem i nazwiskiem, nie chodzą do przedszkoli i szkół, nie mogą spotykać się z dziadkami, dalszą rodziną i innymi dziećmi. Częste są też przypadki ukrywania dziecka w nieodpowiednich warunkach lokalowych, zazwyczaj ukrywanie się związane jest z częstą zmianą miejsca pobytu co powoduje, że dziecko traci poczucie bezpieczeństwa. Specjaliści z zakresu psychiatrii wyodrębnili zespół cech określonych jako alienacja rodzicielska, która zgodnie z definicją amerykańskiego psychiatry sądowego dr Douglasa Darnalla stanowi zespół świadomych, bądź nieświadomych zachowań prowadzących do powstania zaburzeń w relacji pomiędzy dzieckiem, a drugim rodzicem. Mogą być nimi manipulowanie strachem, lękami, emocjami i przekonaniami dziecka, utrudnianie kontaktów dziecka z drugim rodzice, szantaż emocjonalny lub inne manipulacje oraz wspomaganie tych działań, w tym instytucjonalne. Elementem alienacji rodzicielskiej może być indukowanie dziecku negatywnych emocji, postaw i przekonań wobec drugiego rodzica, co sprowadzać się może do odseparowania członków od rodziny i dotychczasowego środowiska społecznego. Alienacja rodzicielska to przemoc emocjonalna wobec dziecka i drugiego rodzica, która przyczynia się do powstawania u dzieci zaburzeń psychicznych, emocjonalnych i rozwojowych. Negatywne efekty alienacji rodzicielskiej dla relacji pomiędzy dzieckiem a drugim rodzicem mogą być różne, o różnym stopniu nasilenia i nie da się ich przedstawić w postaci jednoznacznego syndromu lub zespołu np. poddawane alienacji rodzicielskiej dziecko może odrzucać i oczerniać drugiego rodzica lub być agresywne wobec alienatora czy nawet uciec od niego do drugiego rodzica.

W myśl art. 211 Kodeksu karnego ten „Kto, wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru, uprowadza lub zatrzymuje małoletniego poniżej lat 15 albo osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech˝. Nie ulega wątpliwości, że warunkiem popełnienia tego przestępstwa jest działanie „wbrew woli osoby powołanej do opieki”. Osoba powołana do opieki nie może być sprawcą przestępstwa z art. 211 k.k. Kwestia pozbawienia, ograniczenia lub zawieszenia władzy rodzicielskiej ma więc w tym kontekście znaczenie jedynie pośrednie i niejako wskaźnikowe. Istota problemu sprowadza się, bowiem do potrzeby ustalenia, czy dana osoba spełnia znamię podmiotowe „bycia powołaną do opieki” nad małoletnim.

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że oskarżony P. C. (1) w momencie przejęcia opieki nad synem O. miał pełnię władzy rodzicielskiej i działał w ramach przysługującego prawa do kontaktów. Nie mniej jednak wbrew ustaleniom nie przywiózł dziecka w dniu 05.06.2014r utrzymując ten stan aż do dnia orzekania. Począwszy od dnia 07.08.2014r tj. od prawomocnego rozstrzygnięcia o zawieszeniu jego władzy rodzicielskiej przez okres objęty zarzutem aktu oskarżenia wykonywane przez niego zatrzymanie dziecka w sposób oczywisty wyczerpywało znamiona przestępstwa z art.211kk, gdyż jak wynika z poglądów piśmiennictwa (M. Kulik Pr.w Dział. 2013/16/7-58) „Podmiotem przestępstwa określonego art. 211 k.k. może być każde z rodziców w przypadku pozbawienia, ograniczenia lub zawieszenia przysługującej mu władzy rodzicielskiej.”

Sąd wymierzając oskarżonemu karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności za przypisane mu przestępstwo, wymierzył ją w średnich granicach ustawowego zagrożenia za ten czyn, zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 3. Wpływ na to miał stopień winy oskarżonego, który ocenić należy na wysoki. Oskarżony swoim zachowaniem przede wszystkim wyrządził prawdopodobnie nieodwracalne szkody w psychice swojego dziecka, pozbawiając go na tak długi okres czasu kontaktów z matką, zatrzymując go wbrew orzeczeniom sądowym okazał im jawne lekceważenie. Na wymiar kary wpłynął również fakt dotychczasowej niekaralności oskarżonego. Na wymiar kary wpłynęła tez niezbędna potrzeba kształtowania poszanowania prawa w opinii społecznej zwłaszcza iż porwania rodzicielskie stały się nagminnym „sposobem” pozaprawnego regulowania wykonywania władzy rodzicielskiej.

Wbrew stanowiskom Prokuratora, oskarżyciela posiłkowego i jego pełnomocnika, Sąd nie znalazł podstaw do orzeczenia wobec P. C. (1) kary bezwzględnej pozbawienia wolności. W ocenie Sądu wobec niego zachodzą podstawy przewidziane w art.69§1kk, pozwalające na warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności. Powyższe podyktowane było przede wszystkim tym, aby osiągnąć skutek w postaci wydania dziecka matce, czemu służyć miały warunki dodatkowe tj. obowiązek wydania dziecka nałożony na podstawie art.72§1 pkt.8kk, jak tez zakaz kontaktowania się z nim poza kontaktami wynikającymi z rozstrzygnięć sądowych w tym zakresie. Mając powyższe na względzie, jak też wobec niekaralność oskarżonego, na podstawie takich przesłanek art.69§2kk Sąd uznał, że postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia dają szansę na to, że pomimo nie wykonania orzeczonej kary nie wejdzie on ponownie w konflikt z prawem. Tych względów Sąd uznał, że zawieszenie wykonania kary na stosunkowo długi 4 – letni okres próby jest wystarczające dla osiągnięcia celów kary wobec oskarżonego, co dodatkowo wykaże zastosowany dozór kuratora, jak i opisane wyżej obowiązki i zakazy.

O opłacie orzeczono na mocy art. 2 ust. 1 pkt.4 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), zaś o pozostałych kosztach procesu tj. o zwrocie na rzecz oskarżyciela posiłkowego wydatków z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika na mocy art.626§1kpk, art.627kpk, jak też §2 ust.1 i 2, §14 ust.1 pkt.2. ust.2 pkt.3, §16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (...), jak i kosztach działającego z urzędu jako kuratora małoletniego pokrzywdzonego w oparciu o treść §2 ust.1 i 2, §14 ust.1 pkt.2. ust.2 pkt.3, §16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (...).

Z tych względów orzeczono jak na wstępie.