Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Łomży

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2025 r.

Sąd Rejonowy w Łomży IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Marta Małgorzata Sulkowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Biedrzycka

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2025 r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z powództwa P. F. (1), M. P. i J. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w C.

o wynagrodzenie

I.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Zakładu Karnego w C. na rzecz powodów:

a)  J. S. kwotę 416 (czterysta szesnaście) złotych,

b)  M. P. kwotę 371 (trzysta siedemdziesiąt jeden) złotych,

c)  P. F. (1) kwotę 168 (sto sześćdziesiąt osiem) złotych

z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 marca 2022 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Zakładu Karnego w C. na rzecz powodów P. F. (1), M. P. i J. S. kwoty po 67,50 zł (sześćdziesiąt siedem złotych i 50/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt IV P 31/25

UZASADNIENIE

Do tut. Sądu wpłynęły pozwy przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w C. o zapłatę na rzecz:

• powoda P. F. (1)- kwoty 168 zł

• powódki M. P. – kwoty 371 zł

• powoda J. S. - kwoty 416 zł

z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 marca 2022 r. do dnia zapłaty.

Zarówno w pozwie jak i w pismach procesowych składanych w toku postępowania pełnomocnik powodów poruszał szereg kwestii faktycznych i prawnych, w tym w zakresie naruszenia zasad równego traktowania w zatrudnieniu. W trakcie rozprawy udało się ostatecznie ustalić, że zgłaszane roszczenia nie mają charakteru odszkodowawczego, lecz są powództwami o zapłatę brakującej części dodatku służbowego. Pełnomocnik wskazał, że w jego ocenie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15.03.2022 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej w zakresie dotyczącym tzw. części modernizacyjnej dodatku służbowego zostało wydane bez oparcia w delegacji ustawowej. Nie istnieje zatem prawna podstawa do pozbawienia powodów tego dodatku w pełnej wysokości 416 zł. Powód J. S. nie otrzymał tego dodatku w ogóle, a pozostali powodowie w okrojonym zakresie (całość argumentacji w pozwie i pismach procesowych strony powodowej).

Pozwany Skarb Państwa - Zakład Karny w C. wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, że uposażenia funkcjonariuszy są wypłacane na podstawie przepisów prawnych i w zgodzie z nimi. Pracodawca nie naruszył zasady równego traktowania w zatrudnieniu, albowiem reguły dotyczące wypłaty dodatku służbowego były jednakowe dla wszystkich funkcjonariuszy (całość argumentacji w odpowiedzi na pozew).

Sąd ustalił, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie jest co do zasady bezsporny. Powodowie byli funkcjonariuszami pełniącymi służbę w Zakładzie Karnym w C.. Każde z nich przed wstąpieniem do Służby Więziennej pracowało u innych pracodawców tzn. mieli tzw. cywilny staż pracy, który na mocy poprzednich przepisów nie był wliczany do stażu pracy, od którego zależały uprawnienia funkcjonariuszy w zakresie dodatku stażowego. Do 31 grudnia 2021 r. art. 58 ust. 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej przewidywał bowiem, że przy ustalaniu dodatku za wysługę lat uwzględnia się okres zasadniczej służby wojskowej (...) oraz okresy zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy.

1 stycznia 2022 roku weszły w życie przepisy znowelizowanej ustawy o Służbie Więziennej, mocą których zmieniono zasady przyznawania tzw. dodatku stażowego (dodatku za wysługę lat). Zgodnie z nowym brzmieniem art. 58 ust. 2 ww. ustawy do okresów stażu pracy, od których zależy wysokość tego dodatku, zaliczono okresy studiów dziennych oraz świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę w podmiotach niebędących służbą mundurową poprzedzających przyjęcie do służby. W związku z powyższą zmianą ustawową powodom począwszy od dnia 1 stycznia 2022 roku bądź też z dniem przyjęcia do służby, zaliczono okresy studiów oraz zatrudnienia przed przyjęciem do służby i ustalono dodatki za wysługę. Nastąpiło to z urzędu, bez odrębnego wniosku powodów, na podstawie dokumentów wcześniej przez nich złożonych i zalegających w ich dokumentacji pracowniczej.

Wysokość dodatków stażowych ustalono punkcie 2 decyzji Dyrektora Zakładu Karnego w C.:

1)  z dnia 28 marca 2022 r. J. S. w wysokości 30% uposażenia zasadniczego tj. w kwocie 1011 zł, z czego kwota 505 zł wynika z dokumentów potwierdzających wysługę lat zaliczoną od dnia 01.01.2022 r. (k. 11)

2)  z dnia 28 marca 2022 r. P. F. (2) w wysokości 20% uposażenia zasadniczego tj. w kwocie 674 zł, z czego kwota 168 zł wynika z dokumentów potwierdzających wysługę lat zaliczoną od dnia 01.01.2022 r. (k. 13)

3)  z dnia 4 kwietnia 2022 r. M. P. w wysokości 30% uposażenia zasadniczego tj. w kwocie 1114 zł, z czego kwota 371 zł wynika z dokumentów potwierdzających wysługę lat zaliczoną od dnia 01.01.2022 r. (k. 12)

Jednocześnie z ustaleniem i wypłatą dodatków stażowych w Służbie Więziennej realizowane były podwyżki uposażeń m.in. poprzez zwiększanie dodatku służbowego w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15.03.2022 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej o maksymalną kwotę 416 zł. Powód J. S. nie otrzymał w ogóle podwyżki dodatku służbowego w tym zakresie, natomiast powódka M. P. otrzymała ten dodatek w wysokości 45 zł (pkt 4 lit. b ww. decyzji), zaś powód P. F. (1) - w wysokości 248 zł. Zakres obowiązków powodów i funkcjonariuszy którzy otrzymali dodatek służbowy ustalony w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia MS z dnia 15.03.2022 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej w pełnej wysokości, jest podobny (okoliczność ta nie była kwestionowana przez stronę pozwaną). Również posiadane przez powodów wykształcenie znajduje się na takim samym poziomie, jak u funkcjonariuszy, którzy otrzymali dodatek służbowy.

Przed tut. Sądem toczyły się już sprawy dot. M. P. (IV P 263/24) i P. F. (1) (IV P 285/25) w przedmiocie naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Zakończyły się one prawomocnym oddaleniem powództw. Przed Sądem Rejonowym w Białymstoku toczy się sprawa dot. J. S. (sygn. VI P 794/24, sygn. akt tut. Sądu IV P 172/24).

Sąd zważył, co następuje:

Po pierwsze, ustalono, że w niniejszej sprawie nie zachodzi res iudicata ani lis pendens, albowiem dotychczasowe sprawy między stronami dotyczyły odszkodowania w związku z naruszeniem zasady równego traktowania w zatrudnienia, a niniejsza sprawa dotyczy wyrównania wynagrodzenia (uposażenia).

Wytoczone powództwa okazały się uzasadnione.

Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1869) kompleksowo reguluje prawa i obowiązki funkcjonariuszy w ramach stosunków służbowych o charakterze prawno-administracyjnym. W pierwszej kolejności należy stwierdzić iż zgodnie z art. 220 ustawy o Służbie Więziennej spory o roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy w sprawach niewymienionych w art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 ww. ustawy rozpatruje sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy. W powołanych wyżej przepisach art. 218 ust. 1 i art. 219 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. nie wymieniono spraw dotyczących uposażenia funkcjonariuszy, a zatem jest dopuszczalna w niniejszej sprawie droga sądowa i właściwy do jej rozpoznania jest sąd pracy.

W myśl art. 6 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, koszty związane z funkcjonowaniem Służby Więziennej są pokrywane z budżetu państwa. Pozwany zakład karny stanowi jednostkę organizacyjną sektora finansów publicznych, nie posiada osobowości prawnej, pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadza na rachunek budżetu państwa. Z uwagi na zapisy ustawy o Służbie Więziennej, dyrektor jednostki nie posiada pełnej samodzielności w zakresie kształtowania stosunku służbowego funkcjonariuszy, a wszelkie jego działania muszą być podejmowane na podstawie i w granicach ww. ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie.

Dnia 01.01.2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022 - 2025", o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022-2025" oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2448). W uzasadnieniu do projektu tej ustawy wskazano, że „Kształtowanie i utrzymywanie przez państwo oczekiwanego przez społeczeństwo stanu bezpieczeństwa zobowiązuje do monitorowania współczesnych problemów zachodzących w świecie społecznym i podejmowanie adekwatnych działań w sferze funkcjonowania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo kraju. Dopełnieniem powyższego jest zagwarantowanie samym funkcjonariuszom, zważywszy na charakter podejmowanych przez nich czynności - częstokroć realizowanych z narażeniem życia mechanizmów mających na celu zwiększenie atrakcyjności, motywacji i wyszkolenia w służbie, przyczyniając się do wzmocnienia tych formacji. (...) tej misji ma służyć program "modernizacji służb mundurowych". Ww. ustawa w art. 10 określała ogólną kwotę wydatków na realizację Programu modernizacji SW na poziomie 1 865 130 tys. zł, a także wysokość tych wydatków w poszczególnych lata 2022-2025. Szczegółowy podział kwot przeznaczonych na realizację Programu modernizacji SW na poszczególne przedsięwzięcia w Służbie Więziennej został określony w załączniku nr 5 do ustawy (art. 10 ust. 4).

Analiza przepisów ustawy z 17 grudnia 2021 r. prowadzi do wniosku, że żaden z nich nie może być samodzielną podstawą roszczeń funkcjonariuszy.

Kluczowym elementem programu modernizacji służb było wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy, co znalazło wyraz w art. 19 ustawy zmieniającej, który to nowelizował ustawę z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej w zakresie dodatków do uposażenia zasadniczego o charakterze stałym funkcjonariuszy Służby Więziennej. Dodane zostały zapisy rozszerzające katalog okresów uwzględnianych przy ustalaniu wysokości dodatku za wysługę lat m.in. o okresy ukończonych studiów wyższych, jak też okresy pracy poza służbą mundurową.

Przepisy ustawy o Służbie Więziennej i rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz.U. z 2024 r. poz. 153) gwarantowały wszystkim funkcjonariuszom uzyskanie co najmniej minimalnej zakładanej kwoty podwyżki, która została określona na nie mniej niż 624 zł. Ww. rozporządzenie weszło w życie 24 marca 2022 r.

Wszyscy funkcjonariusze Służby Więziennej, w tym powodowie otrzymali podwyżkę nie niższą niż 624 zł brutto.

Realizując zakładaną podwyżkę Minister Sprawiedliwości rozdzielił powyższą kwotę na 3 dodatki do uposażenia zasadniczego o charakterze stałym: dodatek za wysługę lat, dodatek za stopień i dodatek służbowy, co znalazło swoje odzwierciedlenie w § 1 ww. rozporządzenia.

W myśl § 2 ust. 1a po 15 latach służby dodatek za wysługę lat wzrasta o 1% za każdy następny rok służby, aż do wysokości (...) po 30 latach służby. Z kolei § 4 ust. 1 stanowi, że wysokość dodatku służbowego ustala się kwotowo. Kwota dodatku służbowego nie może przekroczyć 60% otrzymywanego uposażenia zasadniczego i dodatku za stopień, z zastrzeżeniem ust. 2-4. Ustęp 2 tego paragrafu stanowi, że funkcjonariuszowi, na jego pisemny udokumentowany wniosek, ustala się wysokość dodatku za wysługę lat, uwzględniając okresy dotychczas nieuwzględnione lub nieudokumentowane.

Dodatek służbowy zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia dzieli się na dwie części tj.:

1)  składa się z części ustalonej na podstawie § 5 (tzw. część motywacyjna)

2)  może składać się z części ustalonej zgodnie z zasadami realizacji podwyżki uposażeń funkcjonariuszy od 1 stycznia 2022 r., której wysokość nie może przekroczyć kwoty 416 zł (tzw. część modernizacyjna, która jest fakultatywna i która jest przedmiotem sporu w niniejszej sprawie).

Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia przy ustalaniu wysokości dodatku służbowego uwzględnia się:

1)  na stanowiskach kierowniczych - prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych, rodzaj wykonywanych zadań i zakres ponoszonej odpowiedzialności, skuteczność w zarządzaniu posiadanymi środkami, terminowość i efektywność podejmowanych działań lub decyzji, umiejętność organizacji pracy, kierowania i sprawowania nadzoru, inicjatywę oraz zaangażowanie, a także posiadane kwalifikacje i umiejętności wykorzystywane na zajmowanym stanowisku;

2)  na pozostałych stanowiskach służbowych - prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych, w szczególności inicjatywę i samodzielność w realizacji zadań służbowych, terminowość i efektywność podejmowanych działań, posiadane kwalifikacje i umiejętności wykorzystywane na zajmowanym stanowisku, a także powierzenie nowych lub dodatkowych obowiązków służbowych lub wystąpienie innej istotnej zmiany warunków służby związanej ze zwiększeniem obowiązków, wymagającej zaangażowania funkcjonariusza w wykonywanie zadań służbowych.

Z kolei w myśl § 9 ww. rozporządzenia w przypadku ustalenia wysokości dodatku za wysługę lat w trybie określonym w § 2 ust. 2 dodatek służbowy ulega odpowiedniemu obniżeniu z części określonej w § 6 pkt 2.

Podsumowując wskazać należy, że zgodnie z ww. wskazaną ustawą i rozporządzeniem każdy funkcjonariusz dostał taką samą kwotę z tytułu podwyższenia dodatku za stopień tj. 208 zł, ponadto przyznano funkcjonariuszom dodatek służbowy, którego część modernizacyjna nie mogła być wyższa niż 416 zł.

Zgodnie z art. 29 ww. ustawy z 17 grudnia 2021 r. do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 58 ust. 3 ustawy o SW w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą dodatek za wysługę lat wypłacany jest funkcjonariuszowi Służby Więziennej na zasadach dotychczasowych.

Ww. zasady były poprzednio uregulowane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 13 stycznia 2011 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 2044). Przewidywało ono m.in. jednolity dodatek służbowy (§ 4 ust. 1: Wysokość dodatku służbowego ustala się kwotowo; kwota dodatku służbowego nie może przekroczyć 50% otrzymywanego uposażenia zasadniczego i dodatku za stopień). W § 5 wymieniono podstawy obniżenia dodatku służbowego (nieprzydatność do służby, nieprzydatność na zajmowanym stanowisku albo niewywiązywanie się z obowiązków służbowych; prawomocne ukaranie karą dyscyplinarną; skazanie prawomocnym wyrokiem sądu).

Art. 58 ust. 3 ustawy o Służbie Więziennej zawiera upoważnienie ustawowe dla Ministra Sprawiedliwości (przed 1 stycznia 2022 r.: w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy) do uregulowania w rozporządzeniu warunków i trybu przyznawania dodatków do uposażenia zasadniczego o charakterze stałym, w szczególności wysokości tych dodatków, sposobu ich obliczania, a w przypadku dodatku służbowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, także warunków jego obniżania, uwzględniając zakres obowiązków służbowych i ich specyfikę. Przepis ten, poza usunięciem zastrzeżenia o porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, nie uległ zmianie w ramach nowelizacji z 1 stycznia 2022 r.

Strona powodowa wskazywała, że regulując kwestię części tzw. motywacyjnej i modernizacyjnej dodatku służbowego Minister wyszedł poza wskazaną wyżej delegację ustawową.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 Konstytucji rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Z kolei w myśl art. 178 ust. 1 sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Ponadto przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej (art. 8 ust. 2).

Obecnie w doktrynie i orzecznictwie nie ma żadnych wątpliwości, że sąd powszechny może odmówić zastosowania określonego przepisu, jeśli uzna go za niezgodny z Konstytucją lub ustawą (uchwała Sądu Najwyższego - Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 listopada 2022 r., sygn. akt III PZP 2/21, postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lutego 2017 r. IV CSK 152/16; wyrok Sądu Najwyższego z 25 sierpnia 2011 r. II CNP 11/11). Do bezpośredniego stosowania Konstytucji przez sąd (art. 8 ust. 2) dochodzi najczęściej wówczas, gdy sąd stwierdzi istnienie konfliktu między normami (zasadami, wartościami) konstytucyjnymi a przepisem ustawy, który ma zastosować.

Mając na uwadze powyższe Sąd dokonał oceny konstytucyjności i zgodności z delegacją ustawową ww. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 marca 2022 r. w sprawie dodatków o charakterze stałym do uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz.U. z 2024 r. poz. 153).

Sprzeczność z normą ustawową oznacza zarówno przekroczenie lub naruszenie upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia, jak i naruszenie innych przepisów ustawowych.

W ocenie Sądu niezgodne z delegacją ustawową wynikającą z art. 58 ust. 3 ustawy o Służbie Więziennej są przepisy § 6 i 9 ww. rozporządzenia.

Poważne wątpliwości budzi już sama „nowa" konstrukcja dodatku służbowego zawarta w rozporządzeniu. Art. 58 ust. 1 pkt 3 ustawy o Służbie Więziennej przewiduje tylko jeden, obligatoryjny dodatek służbowy. Tymczasem § 6 rozporządzenia rozdziela go na dwie części - jedną obligatoryjną, o wysokości ustalanej uznaniowo (tzw. dodatek motywacyjny), a drugą fakultatywną, o wysokości, która "nie może przekroczyć kwoty 416 złotych" ("dodatek modernizacyjny"). Co do każdej z tych części przewidziano odrębne kryteria jej obniżenia (§ 7-9). Oznacza to, że Minister niezgodnie z ustawą wprowadził dwa rodzaje dodatku służbowego, które w istocie łączy tylko nazwa. Ponadto kryteria przyznania i ustalania wysokości "dodatku modernizacyjnego", który expressis verbis ma charakter fakultatywny, w ogóle nie zostały uregulowane (poza obniżeniem i maksymalną wysokością).

Niewątpliwie ostatecznym celem takiego zabiegu było wprowadzenie rozwiązania zawartego w § 9 rozporządzenia. Przypomnijmy: przepis ten stanowi, że w przypadku ustalenia wysokości dodatku za wysługę lat w trybie określonym w § 2 ust. 2 dodatek służbowy ulega odpowiedniemu obniżeniu z części określonej w § 6 pkt 2. W praktyce rozwiązanie to powoduje de facto obniżenie dodatku stażowego w drodze aktu niższego rzędu, jakim jest rozporządzenie. Z jednej strony bowiem ustawa o Służbie Więziennej w art. 58 ust. 1 pkt 1) i ust. 2 gwarantuje funkcjonariuszom zaliczenie tzw. cywilnego stażu pracy i wskazuje, że dzięki temu ich dodatek stażowy będzie odpowiednio wyższy. Z drugiej strony rozporządzenie w § 9 w zw. z § 6 ust. 2 odbiera im część dodatku stażowego przyznanego ustawą zaliczając go na poczet części modernizacyjnej dodatku służbowego. Innymi słowy: powiększenie dodatku stażowego wynikające z ustawy powoduje na mocy przepisu wykonawczego automatyczne obniżenie dodatku służbowego. Rozporządzenie zabiera zatem część uposażenia należnego mocą ustawy.

Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 7 maja 2025 r., sygn. akt VII P 747/24 „w rozporządzeniu dokonano w istocie manipulacji konstrukcją dodatków, jak można się domyślać, w celu osiągniecia oszczędności budżetowych, który to pomysł powstał na etapie prac legislacyjnych nad samym rozporządzeniem, a nie nad omówionymi zmianami w ustawie o SW, bowiem nie znalazł w nich żadnego wyrazu. Taki cel ustawodawcy nie wynika ani z delegacji ustawowej ani z żadnych innych przepisów ustawowych. Upoważnienie zawarte w art. 58 ust. 3 ustawy o SW obejmuje określenie wysokości dodatków, a w przypadku dodatku służbowego, także warunków jego obniżania, uwzględniając zakres obowiązków służbowych i ich specyfikę. Sposób obniżenia dodatku, o którym mowa w § 9 rozporządzenia, ma się nijak do zakresu obowiązków służbowych i ich specyfiki. Nieprzypadkowo poprzednie rozporządzenie, mimo identycznego brzmienia art. 58 ust. 3, nie przewidywało w ogóle podobnego mechanizmu, ograniczając kryteria obniżenia dodatku służbowego do związanych wyłącznie z przydatnością do służby, wypełnianiem zadań służbowych i ewentualną karalnością.”

Problem powyższy zauważył Rzecznik Praw Obywatelskich kierując zapytanie w tym zakresie do Ministerstwa Sprawiedliwości. W odpowiedzi z dnia 8 kwietnia 2025 r. Podsekretarz Stanu w MS M. E. wskazała, że problem ten jest przedmiotem zainteresowania Ministerstwa, a jego rozwiązanie jest przesunięte w czasie z uwagi na brak zaplanowania odpowiednich środków w budżecie ((...), k. 94-96)

Warto zauważyć, że jednym z celów nowelizacji ustawy o Służbie Więziennej było zrównanie sytuacji prawnej funkcjonariuszy tej formacji z innymi służbami mundurowymi, gdzie tzw. staż cywilny był uwzględniany od dawna.

Jako przykład można podać regulacje dotyczące policjantów. Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w art. 104 ust. 6 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (w brzmieniu od 19 października 2001 r.) minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy miał określić w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady otrzymywania oraz wysokość dodatków do uposażenia (…) uwzględniając ich rodzaj i charakter, przesłanki przyznawania lub podwyższania na stałe lub na czas określony, warunki obniżania lub cofania oraz stanowiska uprawniające do dodatku funkcyjnego. Na tej podstawie wydane zostało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 6 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1236). W jego § 4 przewidziano zaliczanie do stażu pracy na potrzeby dodatku stażowego "cywilnych" okresów zatrudnienia, jednocześnie żaden przepis tego aktu prawnego nie przewiduje obniżania któregokolwiek z dodatków w związku ze skorzystaniem przez funkcjonariusza Policji z takiej możliwości.

Mając na uwadze powyższe, Sąd odmówił zastosowania § 9 w zw. z § 6 pkt 2 ww. rozporządzenia. Z uwagi na powyższe powodom należało przyznać dodatek służbowy w pełnej wysokości 416 zł bez pomniejszania go o część wypłaconą w postaci dodatku stażowego. Z tego względu powodowi J. S. należało zasądzić kwotę 416 zł, bo on części modernizacyjnej nie otrzymał w ogóle, M. P. – 371 zł (bo otrzymała 45 zł), a P. F. (1)- 168 zł (bo otrzymał 248 zł).

Na marginesie należy wskazać, że podwyższenie dodatku stażowego zgodnie z § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia miało nastąpić na pisemny udokumentowany wniosek funkcjonariuszy, tymczasem faktycznie nastąpiło ono z urzędu, co również należy uznać za działanie wadliwe.

Termin płatności odsetek nie był kwestionowany przez stronę pozwaną.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 zw. z § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).